In de eerste periode van de opleiding  docent engels 2e graads is het de bedoeling het boek 'de zes rollen van de leraar'  in ons op te nemen. Dit boek typeert de 6 rollen die een leraar bij het lesgeven hanteerd.  Dit boek gebruik ik bij mijn onderzoek naar het docentschap.

Iedere rol heeft een aantal kerntaken die beschrijven wat een leraar kan doen om deze rol effectief te vervullen. Deze rollen zijn voorzien van richtlijnen om het juiste gedrag toe te passen bij elke rol.

 

De Gastheer

In de rol maak je contact met de leerlingen, dit contact is een voorwaarde voor het leerproces en bepalend voor de effectiviteit van het overbrengen van kennis. Als gastheer ontvangt de docent de leerlingen en heet deze hen welkom door vriendelijk te zijn. De manier waarop kan de docent aanpassen op basis van wat voor leerlingen hij of zij voor zich heeft.

Kerntaken:

1. Contact maken
2. Regisseren van de groep
3. Zorgen dat leerlingen startklaar zijn

De presentator

De docent vangt aan het begin van de les de aandacht van de leerlingen. Dit kan aan het begin van de les zijn maar ook wanneer je bijvorbeeld na een groepsopdracht de aandacht van de leerlingen opnieuw moet vangen. Deze rol maakt ook duidelijk voor de leerling wat er gaat gebeuren.

Kerntaken:

1. Aandacht van van leerlingen
2. Structuur aanbrengen in de les
3. Werken met concreet geformuleerde doelen
4. Leerlingen motiveren voor en laten orienteren op de les
5. Leider zijn va de les

De didacticus

Als leraar ben je in staat de leerlingen te laten leren. In de rol van didacticus breng je de leerstof over op de leerlingen. Een goede didacticus is in staat om het leerproces van zowel de klas als de individuele leerling te sturen en begeleiden. Het gaat hierbij om het maken van keuzes op basis van de leerstof die de leraar wilt overbrengen. Hierbij kan hij/zei er voor kiezen om met boeken te werken  of met diavoorstelling of zelf buiten i.p.v in de klas. Als didacticus geeft de docent uitleg en een complete instructie, opdat de leerlingen de lesstof zelfstandig kunnen verwerken. De docent is bewust over taalgebruik en maakt het leren zichtbaar. De structuur van de les is duidelijk en varieert.

Kerntaken:

1. Activeren van het leerproces van leerlingen
2. Uitleggen op een heldere en zorgvuldige manier
3. Bewust zijn van de invloed van taal op leren
4. Omgaan met verschillen tussen leerlingen
5. Leerlingen snel en doelgericht aan het werk zetten
6. Werkvormen inzetten
7. Leer- en werkprestaties zichtbaar maken

De pedagoog

Als pedagoog zorgt de docent voor een veilig leer- en werkklimaat in de les en grijpt deze in wanneer de sfeer in gevaar komt. Leerlingen voelen zich prettig in de klas en kunnen zich ontwikkelen binnen de klas en vormen door de veilige sfeer ook gemakkelijk relaties met andere leerlingen.

Kerntaken:

1. Een veilig pedagogisch klimaat scheppen
2. Een stimulerend leer- en werkklimaar scheppen

De afsluiter

Als afsluiter is de docent zich of haar er van bewust dat dit een belangrijke fase is in de les. De leerlingen krijgen door een helder beeld van wat de stof ook al weer was op basis van een effective afsluiting. De docent refleteert tevens met de leerlingen op het leerproces, ook neemt de docent afscheid van de leerlingen waarna deze de les verlaten.

Kerntaken:

1. Inhoudelijk samenvatten van de les
2. Evalueren van de leerdoelen ( laat de leerlingen reflecteren op resultaten )
3. Evalueren van de activiteiten in de les en het effect daarvan ( leerproces )
4. Vooruitblikken op de volgende les
5. Les op tijd afsluiten en de leerlingen laten opruimen en inpakken.

De leercoach

Als docent en leercoach richt de docent zich op het ondersteunen van de leerlingen in hun ontwikkeling richting zelfregulerend leren. Je ontwikkelt meta-cognitieve en affectieve vaardigheden bij de leerlingen die nodig zijn om optimaal zelfstandig en vervolgens zelfregulerend te werken. 

Kerntaken:

1. Afstemmen op de leerling, betrokkenheid tonen en (h)erkennen
2. Didactisch coachen ( op individuele zelfsturing )
3. Pedagogisch coachen ( op individuele zelfcontrole )
4. Coachen op individueel zelfreguleren gedrag

 

Bron: https://www.cps.nl/wat-zijn-de-zes-rollen-van-de-leraar